Agenda 2030

Agenda 2030 to strategia rozwoju świata do 2030 r. Zawiera 17 celów zrównoważonego rozwoju, a wśród nich zagadnienia związane m.in. z dobrym zdrowiem i jakością życia, czystą i dostępną energią, odpowiedzialną konsumpcją i produkcją czy innowacyjnością, przemysłem i infrastrukturą . Została przyjęta w 2015 r., gdy 193 państwa członkowskie ONZ przyjęły rezolucję „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”. Agenda ta wytycza globalne ramy współpracy międzynarodowej w zakresie zrównoważonego rozwoju w wymiarze gospodarczym, społecznym, środowiskowym i administracyjnym.

Infuture Institute opublikował niedawno raport „Wpływ trendów na cele zrównoważonego rozwoju”. Dokument stanowi symbol nowej jakości w podejściu do rozwoju biznesu, w zgodzie ze środowiskiem, potrzebami społecznymi i potrzebami człowieka. Nałożenie celów Agendy 2030 na mapę trendów tworzoną przez zespół Natalii Hatalskiej – CEO Infuture Institute, pozwala na wnikliwą analizę, które czynniki hamują, a które napędzają wpływ na cele zrównoważonego rozwoju.

Mapy cieplne

Najważniejszą częścią wskazanego raportu jest mapa cieplna. Mapa to dość proste narzędzie, które pokazuje, jak poszczególne trendy wpływają na każdy cel określony w Agendzie 2030. Jak podają autorzy opracowania „Im bardziej mapa świeci się na czerwono, tym bardziej trend negatywnie wpływa na realizację celu (spowalnia lub uniemożliwia jego wykonanie w czasie). Im bardziej mapa świeci się na zielono, tym pozytywniej dany trend wpływa na realizację celu (przyspiesza lub umożliwia jego wykonanie w czasie).”

Co z nich wynika?

Najsilniejszy, negatywny wpływ na realizację celów zrównoważonego rozwoju mają następujące megatrendy:

• świat lustrzany, czyli koncepcja, która zakłada dokładne i całkowite odwzorowanie świata cyfrowego w świecie fizycznym we wszystkich jego wymiarach (materialnym, ekonomicznym, ludzkim, przestrzennym itp.);
• transformacja klimatyczna, czyli wyzwanie, przed którym stanęliśmy jako ludzkość w kontekście zmian klimatu spowodowanych działalnością człowieka oraz
• utrata spójności społecznej, rozumiana jako utrata zdolności społeczeństwa w obszarze zapewnienia długotrwałego dobrobytu wszystkim jego członkom w kontekście równego dostępu do zasobów, poszanowania różnorodności oraz odpowiedzialnej partycypacji społecznej.

Ponieważ są to trendy, które najbardziej hamują podążanie za realizacją celów Agendy 2030, to właśnie na nich powinniśmy się skupić w pierwszej kolejności. Te trzy wskazane megatrendy powinny być silnie wzmacniane.

Podobny mechanizm należy zastosować także w przypadku megatrendów, które wykazują największy pozytywny wpływ w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Są to:

• świat lustrzany,
• biologia technocentryczna, będąca pewnego rodzaju filozofią o fuzji ludzi i maszyn, określanej często jako transhumanizm.
• transformacja klimatyczna,
• deglobalizacja, czyli proces zmieniającej się współzależności pomiędzy państwami na świecie,
• utrata spójności społecznej i
• zmiany demograficzne rozumiane jako wciąż pogłębiające się zjawisko prowadzące do zmian struktury społecznej na świecie, bowiem postęp technologiczny z jednej strony wydłuża długość ludzkiego życia, a z drugiej prowadzi do spadku liczby urodzeń.

W zakresie tych trendów, biorąc pod uwagę ich silny wpływ na realizację założeń Agendy 2030, należy podejmować szereg działań i inicjatyw dodatkowo wzmacniających ich pozytywne efekty.

Jakie poszczególne trendy mają szczególne znaczenie we wskazanych powyżej megatrendach, biorąc także pod uwagę fakt, że świat lustrzany, transformacja klimatyczna i utrata spójności społecznej zostały określone jako megatrendy mające zarówno pozytywny jak i negatywny wpływ na realizację celów zrównoważonego rozwoju? Odpowiedź w poniższym diagramie przedstawionym przez Infuture Institute.

Źródło: Wpływ trendów na cele zrównoważonego rozwoju. Opracowanie: Infuture Institute, 2022 r.

Wpływ trendów na realizację celów zrównoważonego rozwoju. Polska na 12 miejscu w rankingu.

Niestety wyniki raportu pokazują jasno, że cele zrównoważonego rozwoju, wyznaczone w Agendzie 2030, mają niewielką szansę na realizację w terminie. Od 2 lat świat stoi w miejscu w zakresie osiągania ustalonych założeń. Wpływ na taki negatywny scenariusz miały przede wszystkim światowe kryzysy związane z pandemią COVID-19 oraz wojną na Ukrainie.

Są jednak i bardziej optymistyczne wieści. W globalnym Indeksie SDG (opartym na ponad 100 wskaźnikach zrównoważonego rozwoju) Polska awansowała z 38. miejsca (2016 r.) na 12. lokatę w rankingu. Jak podaje raport zespołu Natalii Hatalskiej, ogromne postępy poczyniliśmy zwłaszcza w celu 1: Koniec z ubóstwem, celu 4: Dobra jakość edukacji, celu 8: Wzrost gospodarczy i godna praca oraz celu 9: Innowacyjność, przemysł, infrastruktura. Przed Polską wciąż też kilka wyzwań. Musimy wzmocnić efekty zwłaszcza w zakresie celów związanych ze środowiskiem.

Źródło: Wpływ trendów na cele zrównoważonego rozwoju. Opracowanie: Infuture Institute, 2022 r.

Jak wskazują autorzy opracowania, warto ten raport potraktować nie tylko jako kolejne zestawienie i zbiór danych. Dla wszystkich czytelników powinien stanowić inspirację do realnych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.