W ostatnich latach debata na temat odpowiedzialności przedsiębiorstw w kontekście ich wpływu na środowisko i prawa człowieka stała się bardziej donośna i dostrzegalna. Europejską odpowiedzią na te kwestie jest wstępne porozumienie Rady i Parlamentu Europejskiego, które dotyczy dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Celem jej jest zapewnienie lepszej ochrony środowiska i praw człowieka nie tylko w Unii Europejskiej, ale także na skalę globalną.
Co to oznacza dla przedsiębiorstw?
Dyrektywa ustanawia konkretne obowiązki dla dużych przedsiębiorstw mające na celu zapobieganie negatywnym skutkom ich działalności dla środowiska i praw człowieka. To obejmuje zarówno partnerów biznesowych, jak i niższe szczeble łańcucha dostaw. Dyrektywa wprowadza przepisy dotyczące kar i odpowiedzialności cywilnej za naruszenie obowiązków. Wymaga także przyjęcia planów zgodności z porozumieniem klimatycznym z Paryża.
Zakres stosowania
Duże przedsiębiorstwa zatrudniające ponad 500 pracowników i generujące przychód przekraczający 150 mln EUR są objęte dyrektywą. Ma to także zastosowanie do przedsiębiorstw spoza UE osiągających odpowiednie przychody w UE.
Przedsiębiorstwa zostały zobowiązane do podejmowania działań na rzecz łagodzenia zmiany klimatu. Porozumienie umacnia też prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla poszkodowanych. Przewiduje się kary finansowe do 5% przychodów netto przedsiębiorstwa za naruszenie dyrektywy. Przestrzeganie dyrektywy stanie się jednym z kryteriów przy udzielaniu zamówień publicznych.
Usługi finansowe są tymczasowo wyłączone, ale istnieje klauzula przeglądowa dotycząca możliwości ich włączenia w przyszłości.
Co dalej?
Wstępne porozumienie musi być zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę, zanim stanie się formalnym aktem prawnym. Po ratyfikacji przez państwa członkowskie UE, dyrektywa stanie się częścią prawa krajowego i będzie miała istotny wpływ na działalność dużych przedsiębiorstw, kładąc szczególny nacisk na ich zrównoważony rozwój i poszanowanie praw człowieka.
Wprowadzenie tej dyrektywy oznaczać będzie zwiększenie nadzoru nad wpływem firm na środowisko i społeczeństwo oraz skłoni przedsiębiorstwa do podejmowania bardziej odpowiedzialnych działań, co z kolei może przynieść korzyści zarówno dla biznesu, jak i dla społeczeństwa. Regulacja działań biznesowych wpłynie również na kształtowanie świadomości społecznej oraz przyczyni się do bardziej zrównoważonego i etycznego podejścia do biznesu.
