Raport Banku Światowego pt. „Wpływ strategii inteligentnych specjalizacji w województwie pomorskim”, dotyczy oceny wpływu strategii inteligentnych specjalizacji (RIS3) na rozwój innowacyjności w województwie pomorskim. Dokument koncentruje się na efektywności dotacji na innowacje, finansowanych głównie z funduszy Unii Europejskiej, oraz ich wpływu na różne sektory gospodarki w regionie.

Raport Banku Światowego wskazuje, że strategie inteligentnych specjalizacji w województwie pomorskim miały pewne ograniczenia. Ograniczenia te obejmowały niewielkie środki alokowane w ramach RIS3 w porównaniu z innymi funduszami unijnymi oraz koncentrację funduszy na wybranych sektorach. Wśród kluczowych wniosków należy zauważyć, że finansowanie RIS3 wykazało znaczący pozytywny wpływ na wartość dodaną brutto, zatrudnienie i wydatki na wynagrodzenia, jednakże nie zaowocowało wzrostem wydajności pracy w krótkim okresie.

Raport wskazuje również, że środki zarządzane przez władze regionalne były stosunkowo niewielkie w porównaniu z funduszami zarządzanymi przez rząd krajowy, co mogło wpłynąć na statystycznie istotny wpływ tylko w sektorach, które otrzymały większe inwestycje.

Wnioski z raportu

Z analizy raportu wynika, że dotacje RIS3 sprzyjają rozwojowi firm i sektorów, lecz w krótkim okresie (zazwyczaj 1-3 lata) nie wpływają znacząco na produktywność. Finansowanie RIS3 skutkuje zwiększeniem wartości dodanej brutto, płac i zatrudnienia, jednakże brak poprawy wydajności pracy, przynajmniej w badanym krótkim okresie do 4 lat.

Wnioski dotyczące polityki regionalnej

W raporcie zasygnalizowano, że regionalne RIS3 mogą być bardziej skuteczne, jeśli zostaną dostosowane do krajowych funduszy RIS3, co umożliwiłoby lepszą koordynację wyboru sektorów i polityk RIS3. Wskazano również na konieczność wzmocnienia aktywności proinnowacyjnej i badawczej przedsiębiorstw, poprzez współpracę międzynarodową oraz stworzenie warunków do płynnego transferu wiedzy do gospodarki.

Raport Banku Światowego wskazuje na znaczący, choć ograniczony, pozytywny wpływ strategii inteligentnych specjalizacji.

mat. Banku Światowego

Innowacyjność województwa pomorskiego

Aktualnie województwo pomorskie zajmuje w kraju stosunkowo wysoką pozycję pod względem innowacyjności, jednak jego pozycja na tle Europy nie jest satysfakcjonująca. Dlatego region podejmuje działania wzmacniające aktywność proinnowacyjną i badawczą.

Regionalna Strategia Innowacji (w województwie pomorskim od 2004 r.) to uznany instrument polityki innowacyjnej krajów wysokorozwiniętych. Jest narzędziem budowania efektywnego systemu wspierania innowacyjności w regionie, fundamentem kreowania współpracy i partnerstwa wszystkich uczestników regionalnych procesów innowacyjnych.  Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej każdy region powinien skoncentrować wysiłki i zasoby na określonej liczbie priorytetów (specjalizacji gospodarczych) o istotnym potencjale innowacyjnym, w których posiada rzeczywiste kompetencje i  zasoby oraz może osiągnąć doskonałość i konkurencyjność w skali globalnej.

Inteligentne Specjalizacje Pomorza

Założenia procedury wyboru ISP w województwie pomorskim, oparte są na podejściu oddolnym w ścisłej współpracy z zainteresowanymi środowiskami gospodarczymi i naukowymi, wskazane zostały w Regionalnym Programie Strategicznym w zakresie rozwoju gospodarczego „Pomorski Port Kreatywności” (SRWP 2030). W wyniku przeprowadzenia procedury konkursowej, Zarząd Województwa Pomorskiego podjął decyzję o wyborze czterech specjalizacji:

• ISP 1 – Technologie offshore i portowo-logistyczne,
• ISP 2 – Technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie,
• ISP 3 – Technologie ekoefektywne w produkcji, przesyle, dystrybucji i zużyciu energii
  i paliw oraz w budownictwie,
• ISP 4 – Technologie medyczne w zakresie chorób cywilizacyjnych i okresu starzenia.

Dla każdej specjalizacji zostały wynegocjowane i zawarte porozumienia na rzecz ISP, które m.in. określają cele rozwoju danej specjalizacji, jej zakres przedmiotowy oraz priorytetowe kierunki badawcze. Zgodnie z zapisami sygnatariusze inteligentnych specjalizacji wyłonili rady poszczególnych ISP, których celem jest systematyczne współdziałanie na rzecz rozwoju ISP. Do kompetencji Rad należy m.in. wybór tematów wiodących w ramach specjalizacji, wokół których zawiązują się grupy robocze składające się z sygnatariuszy porozumienia.

Dotychczas wyłoniły się grupy poświęcone takiej tematyce jak np.: pojazdy autonomiczne, wyspy energetyczne, napęd wodorowy, lecznictwo uzdrowiskowe, szkolnictwo zawodowe
i internacjonalizacja firm.

Cały Raport Banku Światowego dostępny online.