W najnowszym Raporcie o stanie małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2025, opublikowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), województwo pomorskie zajęło drugie miejsce w ogólnopolskim rankingu potencjału sektora małych i średnich przedsiębiorstw. To bardzo dobry wynik, który potwierdza mocne strony lokalnego biznesu i sprzyjający klimat dla rozwoju przedsiębiorczości w naszym regionie.
Raport PARP przygotowywany jest już po raz 28. i ocenia województwa w Polsce na podstawie dziewięciu wskaźników cząstkowych, które składają się na syntetyczny wskaźnik przedsiębiorczości – kompleksowo obrazujący kondycję sektora MŚP w danym regionie.
Pomorskie na drugiej pozycji. Potwierdzamy siłę, jakość i rozwój MŚP w regionie.
Pomorskie osiągnęło wynik 74,1 punktu w syntetycznym wskaźniku przedsiębiorczości, zajmując drugą pozycję w kraju – tuż za Mazowszem (85,5), które od lat dominuje w rankingu. Najsłabiej wypadły województwa warmińsko-mazurskie (23,6) i świętokrzyskie (24,9).
Mapa przedsiębiorczości w regionach – wskaźnik syntetyczny.
Źródło: Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw 2025, PARP
Co stoi za sukcesem pomorskiego?
Drugie miejsce w rankingu zagwarantowały nam wskaźniki, potwierdzające siłę i mocne strony województwa pomorskiego. Są to:
- liczba firm mikro aktywnych na 1000 mieszkańców (72,1),
- liczba pracujących w mikro firmach na 1000 mieszkańców (137,3),
- wielkość przychodów przypadających na jedną średnią firmę (138,9 mln zł),
- wielkość przychodów przypadających na pracującego w średniej firmie (1,3 mln zł),
- udział kosztów w przychodach (%) w przeciętnej mikro firmie (0,78).
Trzecie miejsce wśród województw uzyskaliśmy pod względem:
- wielkości przychodów przypadających na małą firmę (17,68 mln zł),
- wielkości przychodów przypadających na pracującego w małej firmie (830 tys. zł),
- przeciętnego wynagrodzenia brutto w przedsiębiorstwach małych (7541 zł) i średnich przedsiębiorstwach (8071 zł),
- nakładów na rzeczowe aktywa trwałe na średnią firmę (4,9 mln zł),
- nakładów na rzeczowe aktywa trwałe na pracującego w średniej firmie (45,4 tys. zł).
Pomorskie – region partnerstwa i specjalizacji
Raport potwierdza, że przedsiębiorczość w naszym województwie to efekt zarówno aktywnych postaw lokalnych firm, jak i spójnej polityki samorządowej. Pomorskie od lat stawia na dialog, współpracę i partnerstwo w budowaniu nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy.
Szczególne znaczenie mają:
- Inteligentne Specjalizacje Pomorza i Regionalne Agendy Badawcze,
- klastry i grupy współpracy, integrujące biznes z nauką,
- silne ośrodki miejskie, w tym Trójmiasto, które oferują dostęp do zasobów, rynków i infrastruktury.
Raport to nie tylko ranking
W ramach poszczególnych rozdziałów tematycznych Raportu PARP znalazły się m.in. kwestie działalności badawczo-rozwojowej firm, ochrony własności przemysłowej, wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach czy prośrodowiskowej aktywności przedsiębiorstw w Polsce. Te dane prezentowane są już z poziomu ogólnopolskiej statystyki, bez podziału na informacje dotyczące poszczególnych województw.
Inwestujemy w B+R – ale mamy problem z ochroną efektów
Z danych zawartych w raporcie wynika, że nakłady krajowe brutto na działalność B+R (GERD) w Polsce w 2023 roku wzrosły do 53,1 mld zł, czyli aż o 18,8% więcej niż rok wcześniej. W tym aż 34,3 mld zł pochodziło z sektora przedsiębiorstw (BERD). Firmy w Polsce coraz chętniej inwestują w prace badawczo-rozwojowe, co jest istotnym sygnałem modernizacji gospodarki – także w województwie pomorskim, gdzie działa wiele innowacyjnych MŚP z branży morskiej czy ICT.
Jednak niepokój budzą dane dotyczące wskaźników ochrony własności intelektualnej, które nie są na satysfakcjonującym poziomie, a do tego przyjmują tendencję spadkową w porównaniu z poprzednim okresem. Jak wskazuje sam Raport, w 2023 r. dokonano 3 363 zgłoszeń do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (UPRP) i było to mniej o około 15% w porównaniu z 2022 r. Ponad 50% zgłoszeń patentowych pochodzi od podmiotów gospodarczych i osób fizycznych, pozostałe zgłoszenia dokonywane są przez instytuty badawcze i uczelnie wyższe.
Polskie przedsiębiorstwa mają duży potencjał innowacyjny, ale zbyt rzadko zabezpieczają swoje rozwiązania prawnie. To wyzwanie, które trzeba podjąć także na poziomie regionalnym – poprzez programy edukacyjne, doradztwo IP i wsparcie prawne dla MŚP w zakresie ochrony własności intelektualnej. Tylko wtedy inwestycje w B+R będą się realnie przekładały na wzrost przewagi konkurencyjnej i pozycję w międzynarodowych rankingach.
Firmy a sztuczna inteligencja: wielka szansa, ale niewykorzystana
Korzystanie z nowoczesnych technologii, w tym narzędzi sztucznej inteligencji (AI) jest obecnie postrzegane jako prosty sposób do poprawy efektywności pracy czy oszczędności czasu, zwłaszcza w zakresie budowania relacji z klientami oraz określenia ich preferencji zakupowych.
Dlatego, jednym z zaskakujących wniosków raportu jest bardzo niski poziom wykorzystania technologii AI, szczególnie przez małe i średnie przedsiębiorstwa. W 2024 roku jedynie 5,9% polskich przedsiębiorstw deklarowało wykorzystanie narzędzi opartych na AI. Największe zainteresowanie tymi rozwiązaniami odnotowano wśród dużych firm (33%), zaś najmniejsze wśród małych (4%). Dlaczego aż 94,1% firm nie korzysta ze sztucznej inteligencji, mimo znanych i promowanych zalet? Przedsiębiorcy zapytani o powody, dla których wstrzymują się z taką decyzją wymieniali: brak zasobów ludzkich i wiedzy na temat wykorzystania tej technologii czy zbyt wysokie koszty wdrożenia, najrzadziej wskazując jednak na wątpliwości etyczne.
Pokazuje to nie tylko skalę wyzwania, ale i ogromny potencjał do wzrostu – zwłaszcza w regionach o wysokim kapitale ludzkim i infrastrukturze cyfrowej, takich jak pomorskie.
Pomorskie = dobra energia biznesu
Drugie miejsce w ogólnopolskim rankingu to powód do dumy, ale też zobowiązanie do dalszego działania. Pomorskie to dziś jeden z najlepszych adresów do prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce – z dostępem do talentów, inkubatorów, uczelni i partnerów biznesowych.
Zachęcamy do lektury całej treści Raportu, który może być cennym źródłem wiedzy i materiałem do dalszych analiz czy podejmowania biznesowych decyzji.