25 kwietnia w Centrum Kompetencji STOS spotkali się naukowcy, eksperci i lokalni samorządowcy, by rozmawiać o tym, jaki wpływ może mieć rozwój sztucznej inteligencji w budowie metropolii wiedzy. Rozmowa na temat sztucznej inteligencji jest nie tylko ważna, ale także niezbędna w kontekście jej rosnącego wpływu na społeczeństwo, gospodarkę i różne obszary życia.
Spotkanie i debata w rocznice uruchomienia superkomputera Kraken
Centrum Kompetencji STOS jest jednym z najnowocześniejszych centrów IT w tej części Europy. To właśnie tam znajduje się superkomputer Kraken. Zostało otworzone dokładnie rok temu – 25 kwietnia 2023 r. I jak widać, był to strzał w 10, bo Kraken, i jego nieprzebrane moce obliczeniowe, przez te zaledwie 12 miesięcy walnie wspomógł pracę nie tylko naukowców, ale też szeregu wspólnych projektów realizowanych przez prywatne podmioty oraz instytucje publiczne. Rozwój algorytmów sztucznej inteligencji, w połączeniu z tak wielkimi mocami obliczeniowymi, mogą pomóc w stworzeniu na Pomorzu krajowego centrum rozwiązań dla przemysłu, biznesu i przede wszystkim społeczeństwa, właśnie w oparciu o rozwiązania tworzone na podstawie tych algorytmów.
Na Pomorzu wspieramy inwestycje w branżę ICT. Dzięki temu jesteśmy jednym z wiodących regionów w Polsce pod względem innowacyjności i rozwoju technologicznego. Niebawem, bo już 9 maja, działalność rozpocznie Pomeranian Digital Innovation Hub w Gdańskim Parku Naukowo – Technologicznym, gdzie będzie można uzyskać dostęp do specjalistycznych usług opartych na najnowszej wiedzy, doświadczeniu i technologii. Cyfrowa transformacja stała się faktem. Analityka danych, digitalizacja procesów wewnętrznych, automatyzacja oraz technologie mobilne to obszary, które stają się niezbędne, aby firmy funkcjonowały efektywniej.
Warto przypomnieć, że w naszym regionie funkcjonuje największy w Polsce klaster ICT, który posiada status krajowego klastra kluczowego.
Kto pierwszy ten lepszy?
Nie tylko to, co odkrywamy, ale również, kiedy to robimy, i jak szybko reagujemy na nowe odkrycia, ma ogromne znaczenie. Bo czas w odkryciach naukowych jest nie tylko ważny, ale często decydujący! To dlatego spotkanie na PG w gronie przedstawicieli biznesu, nauki i samorządu, by wspólnie szukać odpowiedzi na pytania dotyczące sztucznej inteligencji, cieszyło się tak dużym zainteresowaniem. Wielokrotnie podkreślano, że inwestycja w Centrum STOS i Krakena była strategicznie przełomową dla całego naszego regionu. Pytanie, które się pojawiło to, w jaki sposób możemy ten sukces wspólnie wykorzystać. Dzięki spotkaniom, na których reprezentowany jest punkt widzenia zarówno samorządu, nauki, jak i biznesu, możemy aktywnie podążać za zmianami, które nie tylko dzieją się na naszych oczach, ale które wręcz sami tworzymy, budując w ten sposób lepszą przyszłość dla nas i następnych pokoleń.
Co sztuczna inteligencja podpowiada w zakresie wspierania rozwoju samorządu?
– Dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu sztucznej inteligencji możemy stworzyć dynamiczne, zrównoważone i inteligentne miasta, które nie tylko sprostają wyzwaniom współczesności, ale także będą stanowiły miejsce rozwoju i dobrobytu dla wszystkich swoich mieszkańców – mówiła wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz.
Jednocześnie zaprezentowała jak i w czym sztuczna inteligencja może odegrać kluczową rolę w rozwoju samorządu, a są to m.in.:
- Usprawnienie procesów administracyjnych poprzez automatyzację rutynowych zadań administracyjnych, co może przyspieszyć procesy i zmniejszyć koszty,
- Optymalizacja w zarządzaniu zasobami takimi jak transport publiczny czy energia, co może prowadzić do znacznych oszczędności,
- Wsparcie w podejmowaniu decyzji, dzięki dostarczeniu narzędzi i analiz, które pomagają samorządom lokalnym w podejmowaniu decyzji dotyczących planowania przestrzennego, inwestycji czy rozwoju lokalnych społeczności,
- Lepsze dopasowanie usług dla mieszkańców, np. wdrożenie aplikacji opartych na sztucznej inteligencji może ułatwić mieszkańcom dostęp do usług samorządowych, zapewniając szybsze i bardziej efektywne rozwiązania w zakresie komunikacji, obsługi klienta czy nawet zdrowia publicznego.
Wszystkie te aspekty mogą wspomóc rozwój samorządu lokalnego, przyczyniając się do poprawy jakości życia mieszkańców oraz efektywności działania administracji publicznej. Jednak ważne jest również odpowiednie uwzględnienie kwestii związanych z etyką, prywatnością danych oraz transparentnością w stosowaniu technologii AI w sektorze publicznym.
Gościem specjalnym konferencji był prof. Włodzisław Duch, polski naukowiec, specjalista w dziedzinie sztucznej inteligencji, który wygłosił wykład zatytułowany „Jak w inteligentny sposób wykorzystać sztuczną inteligencję?”.
Czym jest QRA? Polskie modele językowe AI i ich wykorzystanie
Podczas wydarzenia dr Marek Kozłowski, dyrektor AI Lab funkcjonującego przy OPI-PIB, opowiedział o polskich LLMach, czyli modelach językowych, które powstały w całości na bazie tekstów w języku polskim. Za przykład posłużyły modele Qra, za których opracowanie odpowiadają naukowcy z Politechniki Gdańskiej oraz AI Lab przy OPI-PIB.
Dzisiaj możemy wszystkim zaprezentować polskojęzyczne, generatywne modele językowe, które zostały utworzone na podstawie korpusu danych zawierającego teksty wyłącznie w języku polskim. Modele takie są niezbędne, jeżeli nie chcemy zostać w tyle za innymi państwami. Polska gospodarka i nauka potrzebują modeli polskojęzycznych, gdyż ich odpowiedniki anglojęzyczne są dużo mniej efektywne dla naszego języka – tłumaczył dr hab. inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego.
Czy Qra to polski ChatGPT? Jeszcze nie, choć model już teraz świetnie rozumie język polski i zdecydowanie lepiej go generuje. Gdańsk stawia duży krok na drodze do włączenia się do czołówki ośrodków badawczych służących rozwojowi rozwiązań opartych o AI. Już wkrótce modele Qra będą prowadzić płynną i kontekstową konwersację po polsku, pisać poprawny stylistycznie wiersz czy esej, albo tekst nowej piosenki z uwzględnieniem dowolnego, nadanego przez nas kontekstu.
Debata rozgrzała publiczność
O tym jak ważny networking w obszarze Sztucznej Inteligencji rozmawiano podczas, moderowanej przez Marka Dybuka, debaty, w której wzięli udział:
- prof. Włodzisław Duch,
- dr hab. inż. Julian Szymański, Katedra Architektury Systemów Komputerowych WETI PG
- dr Marek Kozłowski, AI LAB – OPI
- Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego UMWP
- Jakub Kaszuba, prezes Think Tank Metropolia
Debata rozpoczęła się rozmową o możliwościach, jakie dziś stwarza AI, a jakie stwarzać będzie w przyszłości. Uczestnicy, powołując się na przykłady z Polski, Europy i świata wspólnie zastanawiali się jakie szanse, ale i zagrożenia może stwarzać AI i na jakie zmiany musimy się przygotować.
Nagranie ze spotkania jest dostępne na kanale YouTube Politechniki Gdańskiej.
Konferencja została zorganizowana przez Politechnikę Gdańską, Ośrodek Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego, a także Samorząd Województwa Pomorskiego oraz Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot.