Jak będzie wyglądać przyszłość polskich portów morskich w erze dynamicznych zmian? Podsumowanie Kongresu Polskie Porty 2030.

Kongres Polskie Porty 2030 to pierwsza konferencja zorganizowana na taką skalę, skoncentrowana wyłącznie na sektorze portowym i na firmach, które ten sektor tworzą. Wydarzenie organizowane przez wydawcę portalu GospodarkaMorska.pl podzielone zostało na dziewięć paneli tematycznych, podczas których eksperci dyskutowali m.in. o przyszłości oraz kierunkach rozwoju polskich portów.

Wiceszef Ministerstwa Infrastruktury, Marek Gróbarczyk, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. gospodarki wodą oraz inwestycji w gospodarce morskiej i wodnej, podkreślił w liście z okazji inauguracji Kongresu Polskie Porty 2030, że inwestycje w porty są konieczne, aby mogły one zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio generować zyski oraz pobudzać inne sektory gospodarki. Wskazał też na ważne inwestycje realizowane w ostatnim czasie, takie jak:

• modernizacja i pogłębienie toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości 12,5 metra o wartości niemalże 2 mld zł,
• modernizacja układu falochronów osłonowych w Porcie Północnym w Gdańsku o wartości niemal 800 mln zł,
• pogłębienie toru podejściowego i akwenów wewnętrznych oraz przebudowa nabrzeży w Porcie Gdynia za prawie 600 mln zł,
• budowa falochronu osłonowego w Porcie Gdańsk o wartości 850 mln zł.

Zwrócił też uwagę, że w 2022 r. już piąty raz z rzędu w polskich portach morskich zostało przeładowanych ponad 100 mln ton towarów. Ustanowiony został przy tym kolejny rekord przeładunków na poziomie ponad 130 mln ton. Gróbarczyk podkreślił, że porty morskie odgrywają istotną rolę w gospodarce, stanowiąc wskaźnik kondycji gospodarczej kraju. Są kluczowe zarówno w kontekście dostaw surowców, jak i w obronności, zapewniając gotowość do obsługi okrętów wojennych i przeładunków wojsk.

Rola portów morskich w gospodarce. Panele dyskusyjne.

Porty są takim papierkiem lakmusowym gospodarki. Po raz pierwszy mieliśmy okazję się o tym przekonać podczas pandemii COVID-19. Po raz drugi, w jeszcze większym stopniu, przekonaliśmy się o tym po agresji Rosji na Ukrainę. Polska gospodarka, wszystkie polskie domy, polski przemysł są uzależnione od dostaw surowców drogą morską – mówił Mateusz Kowalewski, prezes i wydawca GospodarkaMorska.pl.

Prezes Kowalewski stwierdził też, że kolejną ważną rolą, którą pełnią porty, jest obronność, czyli „gotowość do obsługi okrętów wojennych i przeładunków wojsk, związanych z zobowiązaniami, które mamy wobec NATO, czy wobec naszych sojuszników, takich jak US Army”.

W panelu Polskie Porty 2030 – kierunki rozwoju i inwestycji, eksperci dyskutowali o rozwoju portów w kontekście zmian geopolitycznych i gospodarczych w Europie i na świecie, rozważyli ich rolę w czasach kryzysu, realne i przyszłe potrzeby rynku, a także zwrócili uwagę na trendy w planowaniu i projektowaniu infrastruktury portowej. W ostatnim czasie udało się zrealizować i rozpocząć wiele działań, które znacząco zwiększą potencjał polskich portów morskich. Inwestycje w porty są konieczne, aby mogły one zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio generować zyski oraz pobudzać inne sektory gospodarki.

Panel: Nowa rola portów w zakresie bezpieczeństwa energetycznego koncentrował się na znaczeniu portów morskich dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, szczególnie w kontekście kryzysu związanego z wojną na wschodniej granicy. W 2022 roku odnotowano w polskich portach rekordowe przeładunki węgla importowanego z różnych kierunków świata, co było możliwe dzięki elastyczności i uniwersalności terminali oraz portów. Ważnym aspektem rozwoju portów jest także rozbudowa infrastruktury kolejowej. Inwestycje w infrastrukturę kolejową są niezbędne dla sprawnego transportu towarów między portami a ich zapleczem. W trakcie konferencji przedstawiciele portów przyznali, że istnieje potrzeba dalszego rozwoju infrastruktury kolejowej. Prezes zarządu OT Logistics z Gdyni zwrócił uwagę na konieczność budowy tzw. suchych portów, które umożliwią składowanie towarów w głębi lądu, który mówi że porty nie powinny stanowić podstawowych miejsc magazynowania i składowania towarów, a zajmować się głównie przeładunkiem. Potrzebę te potwierdził też Maciej Krzesiński, dyrektor ds. handlowych Zarząd Portu Gdynia.

W panelu Planowanie, projektowanie i budownictwo infrastruktury portowej oraz dostępowej omówiono kwestie związane z planowaniem i projektowaniem nowoczesnej infrastruktury portowej, przykładami takich inwestycji są modernizacja i pogłębienie toru wodnego Świnoujście-Szczecin czy realizacja budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską.

Istotna dyskusja toczyła się w panelu Efektywność terminali oraz infrastruktury portowej i dotyczyła kwestii efektywności pracy w polskich portach oraz przedstawienia nowych rozwiązań technologicznych w obsłudze kontenerów. Przedstawiciele portów, branży energetycznej oraz inwestorów zgodnie podkreślali potrzebę dalszych inwestycji, elastyczności i otwartości na zmiany, aby sprostać wyzwaniom stojącym przed polskimi portami morskimi.

W licznych debatach uczestnicy dyskutowali nie tylko o kierunkach rozwoju polskiej gospodarki morskiej, ale przede wszystkim o wyzwaniach stojących przed nią. Jako kluczowe aspekty, na które warto zwrócić uwagę, wymieniane były:

• inwestycje w innowacje, w tym sztuczną inteligencję,
• planowanie rozwoju przepływu tradycyjnych ładunków, takich jak węgiel czy ropa naftowa, wraz z rozwojem energetyki odnawialnej, takiej jak energia wiatrowa,
• ocena potencjalnych ryzyk inwestycyjnych oraz możliwości niepowodzeń inwestycji,
• rozwój portów Gdynia, Szczecin, Świnoujście i Gdańsk oraz ich rola w obrocie krajowym,
• rola żeglugi śródlądowej oraz potrzeba rozbudowy infrastruktury żeglugowej.

Konferencja Polskie Porty 2030 to ważne wydarzenie dla polskiej gospodarki morskiej, podkreślająca znaczenie inwestycji w rozwój portów oraz ich wpływ na bezpieczeństwo energetyczne, gospodarcze i regionalne Polski.

Z niecierpliwością czekamy na kolejne edycje.