Zielone Pomorskie

„Pomorskie przez lata było importerem netto energii i paradoksalnie uchroniło się w ten sposób przed energetyką węglową. Dzięki rozwojowi energetyki odnawialnej staliśmy się liderem zielonej transformacji, stymulując tym samym rozwój gospodarczy w kierunku zrównoważonego rozwoju.”

Tymi słowy Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego otworzył debatę pod tytułem Redukcja śladu węglowego a konkurencyjność polskich firm, która odbyła się 4  października 2022 roku w sali ,,Polskie Niebo” w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.

Celem debaty, organizowanej wspólnie przez Samorząd Województwa Pomorskiego oraz Lożę Gdańską Business Center Club była wymiana aktualnej wiedzy dotyczącej branży energetycznej, konkurencyjności polskich firm w kontekście ich oddziaływania  na środowisko.

W gronie panelistów znaleźli się  Jadwiga Kosińska – project director, Stocznia Cesarska Development Sp. z o.o., Grzegorz Brodziak – prezes zarządu Goodvalley Polska, Marcin Lewandowski – prezes zarządu Gdańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o., Łukasz Broniewski – członek zarządu Fundacji Climate Strategies Poland, dr hab. inż. Aneta Łuczkiewicz– prof. Politechniki Gdańskiej, Prodziekan ds. współpracy i promocji Piotr Rówiński – partner PwC .

Dyrektor Szultka zachęcał zgromadzonych przedsiębiorców do ekologicznych rozwiązań i redukcji śladu węglowego,  gdyż najbardziej aktywni i efektywni w tym zakresie będą mogli ubiegać się o nagrodę Zielonego Gryfa, którą Marszałek Województwa Pomorskiego planuje zainaugurować przy istniejącej już nagrodzie dla firm Gryf Gospodarczy.

Wszystkich nas czeka liczenie śladu węglowego

Dr Janusz Steinhoff, gość specjalny debaty, wicepremier i minister gospodarki w rządzie Jerzego Buzka, podkreślał istotną rolę sieci dystrybucyjnych oraz dobrych regulacji państwowych wymuszających na przedsiębiorcach odpowiednie postawy i tworzących dobre warunki rozwoju. Jako przykład minister podał program ,,Mój prąd”, dzięki któremu zyskaliśmy 10 gigawatów mocy oraz SMR-y, czyli małe reaktory modułowe. Władze publiczne powinny inspirować i wspierać rozwój nowych technologii, usług i produktów, których zastosowanie sprzyjać będzie poprawie sytuacji gospodarczej, a tym samym wzrostowi poziomu życia społeczeństwa.

Wszyscy uczestnicy debaty zgodzili się, że liczenie śladu węglowego przez polskie firmy jest ważnym czynnikiem, który w niedalekiej przyszłości będzie wpływał na konkurencyjność polskich firm. Już dzisiaj coraz więcej dużych firm pyta o sposób liczenia śladu węglowego, ponieważ wymuszają to na nich ich zachodni kontrahenci. Nierzadko zdarza się, że już w warunkach przetargu zapisane jest, że mogą w nim wziąć udział jedynie firmy, które liczą swój ślad węglowy

 „Mieliśmy sporo telefonów, od firm, które od lat są dostawcami na rynek krajów Europy Zachodniej i teraz nagle, przy kolejnych umowach czy przetargach są proszeni o podanie śladu węglowego. Praktycznie z dnia na dzień i jest panika, bo ich kontrakty są zagrożone. Nie ma jeszcze regulacji, ale zachodni kontrahenci już tego zaczynają wymagać”- opowiadał podczas debaty Łukasz Broniewski z fundacji Climate Strategies Poland.

Kolejnym czynnikiem przyspieszającym wprowadzenie niskoemisyjności w firmach jest finansowanie. Banki dbając o „zielone finanse” są skłonne obniżyć oprocentowanie firmie, która ma niski ślad węglowy. Na razie dotyczy to głównie banków poza Polską, ale eksperci nie mają wątpliwości, że ten sam trend w najbliższym czasie pojawi się także w bankowości w Polsce.

„Zapytań o liczenie śladu węglowego od firm jest coraz więcej. W pierwszej kolejności zwraca się do nas sektor finansowy, który zaczyna liczyć ślad węglowy portfela kredytowego czy inwestycji. W tej chwili wiele firm liczy ślad węglowy organizacji, to jest nieco prostsze, natomiast za chwilę trzeba będzie liczyć ślad węglowy produktu i to będzie już trudniejsze” – przestrzegał Piotr Rówiński – partner PwC.

Najbardziej przewidywalne są regulacje dot. niskoemisyjności, które zaczną obowiązywać już w 2024 roku, najmniej przewidywalne są reakcje konsumentów.

Czy świadomi konsumenci wybiorą produkty z mniejszym śladem węglowym?

To właśnie konsumenci dokonując wyboru przy półce sklepowej, mogą wymusić na przedsiębiorcach liczenie oraz podawanie śladu węglowego produktów. Wydaje się, że taka konsumencka rewolucja, najszybciej skłoniłaby firmy do produkcji coraz bardziej ekologicznych produktów i zostawiających jak najmniejszy ślad węglowy.

„Jako praktyk pracujący na styku z konsumentami i od kilku lat próbujący przekonać, żeby docenili to jaki ślad węglowy produkt ma, chcę wierzyć w to, że konsumenci wyedukują się i będą skłonni docenić to również w cenie produktu” – mówił podczas debaty prezes GoodValley Grzegorz Brodziak.

„Może konsumenci nie nazwą tego śladem węglowym, ale efektywnością energetyczną i myślę, że niebawem zaczną oczekiwać ekonomicznych rozwiązań i energooszczędnych. W branży developerskiej to już widać” – tłumaczyła szefowa Stoczni Cesarskiej Development Jadwiga Kosińska.

Odmienne zdanie miał Marcin Lewandowski prezes Gdańskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej.

„Nie wierzę w świadomość konsumentów na tym etapie, bo klienta nie stać na to, żeby dzisiaj za ciepło zapłacić cztery razy więcej, ale wierzę w kryzys energetyczny. Uważam, że wysokie ceny energii   także cieplnej, które rosną tak szybko, spowodują zmianę. Jeśli nie zareagujemy szybko to przestaniemy być konkurencyjni na produkcji. Ten kryzys wszystko przyspieszy” – tłumaczył.

Zdaniem dr Janusza Steinhoffa kraj, który nie zdecyduje się na redukcję emisji dwutlenku węgla oraz gazów ekwiwalentnych, stanie się nieatrakcyjnym miejscem do inwestowania docelowego i stanie się krajem o niekonkurencyjnej gospodarce.

„Polska jest w tej chwili w bardzo trudnej sytuacji, ponieważ poziom emisji dwutlenku węgla w stosunku do jednostki produkowanej energii elektrycznej plasuje nas na drugim miejscu na świecie, czyli jesteśmy na czarnej liście. Usłyszałem tu, że województwo pomorskie jest wolne od energetyki węglowej i że będzie tutaj w przyszłości przede wszystkim energetyka wiatrowa. To są świetne informacje. Także pierwsza elektrownia jądrowa ma szansę powstać w tym regionie” – powiedział dr Janusz Steinhoff, przewodniczący Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC

Co ze śladem wodnym?

Dyskusja podczas panelu rozszerzyła się o ślad wodny, który również jest już liczony przez wiele firm w UE. Liczenia go nie unikną także polskie firmy. Ślad wodny jest bardzo podobnym zjawiskiem co ślad węglowy w tym zakresie, że również chodzi o oszczędność – zauważyła dr Aneta Łuczkiewicz.

„Spożywamy wodę nie tylko bezpośrednio ale także pośrednio. Dla przykładu: zakup koszulki bawełnianej to jest zakup 2000 litrów wody. Polak zużywa obecnie około 92 litrów wody dziennie, co nie jest dużo w porównaniu z Niemcami, gdzie ten wskaźnik wynosi 120 litrów a w USA ponad 300. Przy liczeniu śladu wodnego ważne jest także skąd ta woda pochodzi i ile się produkuje ścieków.” –  tłumaczyła dr hab. inż. Aneta Łuczkiewicz profesor Politechniki Gdańskiej,

Zdaniem wszystkich uczestników debaty, obecny kryzys energetyczny, nawet jeśli na chwilę zahamuje procesy związane z obniżaniem emisyjności i liczeniem śladu węglowego, to w przeciągu 2 – 3 lat ten proces wróci i to z dużym przyspieszeniem.

Wszyscy uczestnicy debaty byli zgodni, że Polsce potrzebna jest dobra polityka energetyczna, ponad podziałami politycznymi  z ukierunkowaniem na zrównoważony rozwój gospodarczy.

Partnerem merytorycznym debaty był PwC.

Artykuł powstał we współpracy z red. Magdaleną Biednik, dziennikarką ISBNews.

Zachęcamy do obejrzenia debaty.