W Sopocie trwa Samorządowy Kongres Finansowy. Zgromadzeni goście rozmawiają o finansowej przyszłości samorządów lokalnych i niepokojach związanych ze spadkiem dochodów m.in. wywołanych szybkim wzrostem inflacji, kryzysem energetycznym i wojną w Ukrainie.
Podczas Local Trends – Samorządowego Kongresu Finansowego – spotkali się przedstawiciele administracji państwowej i jednostek samorządu terytorialnego.
Bloki tematyczne wydarzenia
- Budżety lokalne wobec multikryzysów i regulacji oraz scenariuszy zmian podatkowych,
- Zmiany klimatu i zielona transformacja polskich miast,
- Rozwój i inwestycje w otoczeniu prawno-ekonomicznym,
- Polityka rozwojowa JST w kontekście funduszy europejskich oraz alternatywnych źródeł finansowania inwestycji,
- Nowe technologie w służbie optymalizacji kosztów działalności samorządów,
- Finanse JST w obliczu wyzwań elektromobilności,
- Wyzwania i dylematy polityk samorządowych wobec kryzysu uchodźczego i planu odbudowy Ukrainy,
- Adaptacja miast do zmian demograficznych,
- Zielone finanse i budżety zrównoważone środowiskowo,
- Wyzwania polskich wsi i miasteczek,
- Regulacyjne i polityczne determinanty funkcjonowania samorządów,
- Potrzeby, integracja i równowaga społeczna miast.
Podczas sesji „Finansowanie inwestycji samorządowych” poruszono między innymi kwestie rosnących obciążeń samorządów, dramatycznie drożejących cen energii elektrycznej i gazu. Presji rosnących wydatków na obsługę zadłużenia, na płace nauczycieli i urzędników, czy na wszelkiego rodzaju zakupy wywołanych przez galopującą inflację.
Podniesiono również kwestię zmian prawnych w systemie podatkowym, wprowadzonych przez Rząd w 2019 r., które wpływają na zmniejszenie nadwyżki operacyjnej, czyli środków, które mogłyby być przeznaczone na inwestycje. Wymusza to z kolei na samorządach sięganie po środki zwrotne, zwiększające koszt obsługi długu publicznego.
Kolejną ważną kwestią poruszoną podczas debaty był wpływ dochodów samorządów na poziom nadwyżki operacyjnej, której systematyczny spadek stanowi bardzo negatywne zjawisko.
Leszek Bonna – wicemarszałek Województwa Pomorskiego, podkreślił, że nadwyżka operacyjna stanowi swoisty barometr kondycji finansowej JST. Jest punktem wyjścia do podejmowania decyzji finansowych dotyczących zarówno kwestii zarządzania długiem, jak i aktywności inwestycyjnej.
Relacje administracji państwowej i samorządów nie ograniczają się do kwestii legislacyjnych. Decyzje ściśle finansowe, takie jak programy rozwojowe, pożyczkowe i grantowe, jak również kwestie związane z rozwojem infrastruktury, podejmowane na szczeblu krajowym, dotykają regiony i wymagają konsensusu. Dynamiczny rozwój gmin i miast sprawia, że konsultacje i współpraca władz wielu szczebli stają się koniecznym elementem.
Drugiego dnia Samorządowego Kongresu Finansowego poruszone są kwestie m.in reformy systemu dochodów samorządu terytorialnego, transformacji energetycznej, czy jak kreować współpracę mieszkańców z podmiotami JST na rzecz zazieleniania miast i gmin.
Local Trends od lat gromadzi liczne grono prezydentów, wójtów, starostów i marszałków. Warto śledzić dyskusje, w których aktywnie uczestniczą nie tylko reprezentaci dużych miast, lecz także gmin wiejskich.
***
Local Trends to projekt, którego celem jest wzmocnienie głosu gmin, miast, powiatów i województw w dyskusji o rozwoju społeczno-gospodarczym jednostek samorządu terytorialnego oraz kraju. Inicjatorami Local Trends są Centrum Myśli Strategicznych i Grupa MTP we współpracy z partnerami strategicznymi. Nad jakością merytoryczną wydarzeń czuwa Rada Programowa składająca się z kilkudziesięciu ekspertów – przedstawicieli administracji państwowej, samorządów, biznesu oraz nauki.
Partnerami Strategicznymi są: Samorząd Województwa Pomorskiego, Samorząd Województwa Wielkopolskiego, Miasto Sopot, Miasto Poznań, Unia Metropolii Polskich, Związek Miast Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Związek Powiatów Polskich oraz Związek Województw RP.